Не, тэлефоны ў маім дзяцінстве не былі ўжо нейкім дзівам. Проста ў нашай кватэры апарат яшчэ не ўстанавілі: існавала нейкая чарга, у якой мы быццам бы стаялі і якая надзвычай марудна рухалася. Карацей, тэлефона і зручнасці ў любы момант звязацца з цывілізацыяй у нас не было. У суседзяў ужо быў, а ў нас — не.
Памятаю, як я зайздросціла таму, што яны проста так, калі ўздумаецца, могуць патэлефанаваць, куды захочуць. Могуць зняць трубку, уставіць палец, а можа, і аловак у круглыя адтуліны на спецыяльным дыску і набраць нумар. Тады гэта мне падавалася нейкім асаблівым рытуалам. Нават не магчымасць пагаварыць з некім на тым канцы проваду прыцягвала, вабіў сам працэс.
Я нават памятаю, што апарат суседскі быў чырвонага колеру з некалі белым, але пажаўцелым ад часу абадком. Памятаю таксама, што калі дарослых не было дома і мы разам з суседскімі малымі заставаліся гаспадарамі, яны часта сваволілі. Я такога дазволіць сабе ніяк не магла — гэта ж тэлефон, сур’ёзная рэч, з ім нельга так. Часта ўяўляла, як буду так, між іншым, быццам гэтым зусім і не ганаруся, даваць свой нумар некаму ці наадварот — пытацца, каб потым перазваніць, калі тэлефон нарэшце з’явіцца і ў нас. А тэлефон ніяк не з’яўляўся.
Прайшло нейкіх 20—25 год, i ўсё змянілася. Сёння ў нашых руках такія камунікацыйныя магчымасці, пра якія тады і не марылася. Няма таго трапятання, якое існавала некалі перад звычайным дыскавым тэлефонам, чырвоным, з пажаўцелым ад часу абадком.
Канешне, тэлефон з’явіўся і ў нашым доме, і я пакрысе прывыкла да гэтага. Але зараз я пра іншае, я пра сваё дзяцінства — без тэлефонаў. Гэта была пара сюрпрызаў. Самых прыемных у свеце сюрпрызаў, самых радасных.
Мая бабуля Шура жыла пад Віцебскам у вёсцы Шапуры, а наша сям’я — у вёсцы Слабада Шумілінскага раёна. Дык вось, бабуля прыязджала да нас у госці з зайздроснай рэгулярнасцю — разы два на месяц абавязкова. А то і тры. І прыехаць яна магла ў любы момант, нечакана: тэлефона, каб папярэдзіць нас пра свой візіт, не было ж. Вось мы і чакалі. Заўжды чакалі. І гэта было надзвычай прыемнае чаканне. Калі нам здавалася, што бабуля восьвось павінна прыехаць, мы хадзілі яе сустракаць. Гэта быў таксама рытуал. У мяне і маіх малодшых брата з сястрой. Мы не даходзілі да самога прыпынку, а спыняліся метраў за 50, уладкоўваліся такім чынам, каб і прыпынак, і ўсе, каго прывязе аўтобус, былі нам добра бачныя. І чакалі, прыслухоўваліся да характэрнага гулу, уласцівага выключна «нашаму» аўтобусу. Вось так моўчкі сядзелі і чакалі, хто першы пачуе гэты аўтобусны гул. І вось аўтобус ужо зусім блізка, вось ён паказваецца зза павароту, павольна пад’язджае да прыпынку, расчыняе дзверы і выпускае стомленых горадам пасажыраў. Сваю бабулю мы пазнавалі здалёк і ўжо несліся, каб падхапіць клункі. Нават калі інтуіцыя нас падводзіла, і бабуля ў гэты дзень не прыязджала, мы ведалі, што заўтра зноў прыйдзем сюды, зноў сядзем на нашым месцы і будзем чакаць. І няма ў свеце нічога больш прыемнага за гэта чаканне.
А бывала, прыязджаў дзядуля Пеця. Яны чамусьці ніколі не прыязджалі разам, а вось так, па чарзе. Праўда, дзядуля — радзей. У яго быў ордэн і пузаты карычневы партфель. Ён заўжды выязджаў толькі з гэтым партфелем. І капялюш. Шчыра прызнацца, я і не ўспомню, ці бачыла калі дзядулю без капелюша. Мы надзвычай радаваліся яму, ягонаму пузатаму партфелю з нязменным заварным пірожным у ім. Было, вядома, і нешта яшчэ, але я памятаю толькі заварныя пірожныя: я іх вельмі любіла, і дзядуля гэта ведаў.
Дзіцячая памяць зберагла для мяне, дарослай, сюжэт: неяк ранняй восенню, калі было яшчэ цёпла, мы зноў чакалі бабулю, а прыехаў дзядуля Пеця. Я была дужа рада. Дзядуля прывёз пірожныя, а па тэлевізары паказвалі фільм пра Будулая. Фільмы таксама паказвалі рэдка, а любімыя — яшчэ радзей. Фільм пра Будулая я вельмі любіла. І дзядулю любіла, і пірожныя ў пузатым партфелі. І я была шчаслівая. І каб яшчэ раз парадавацца ўсім сваім «шчасцям», я іх старанна пералічвала. І радасць новай хваляй уздымалася ў душы. Я і зараз так раблю: пералічваю сама сабе нагоды, якім можна ціха радавацца. Толькі не прызнаюся нікому.
Вось так у дзяцінстве я навучылася быць шчаслівай. А ўсё таму, што не было тэлефонаў, што адчуваць радасць можна было ўсяго толькі ад чакання яе, што i любімага дзядулю, і Будулая, i пірожныя можна было лёгка паставіць у адзін рад і радавацца, што ўсё добра, што жыццё шчаслівае.
Сёння ў нас гэтых тэлефонаў — колькі хочаш, і камп’ютар з Інтэрнэтам і электроннай поштай, і скайп, і вайбер… Толькі няма ўжо ні дзядулі, ні бабулі, і фільм пра Будулая я ўжо не люблю, і заварныя пірожныя мне нельга есці. А калі да майго сына едуць у госці бабуля з дзядулем, то загадзя папярэджваюць яго пра гэта званком. І яму ўжо ніколі не спазнаць таго майго шчасця, калі не было тэлефонаў.
Фото Wallhere.com
© Авторское право «Витьбичи». Гиперссылка на источник обязательна.