Адчуць каларыт гістарычнай эпохі — зусім не цяжкая справа, бо побач — цуд, што стварылі майстры Прыдзвіння.
І цуд гэты — на конкурснай выставе «Сцяжкі майстэрства-2017» у Віцебскім абласным метадычным цэнтры народнай творчасці. Тут адкрыўся чарговы этап аднайменнага праекта ВАМЦНТ па папулярызацыі народнага адзення Віцебшчыны.
Дагэтуль двойчы — у 2015-м у Сянне і ў 2016-м у Віцебску — праходзілі святы, прысвечаныя адраджэнню строяў XIX — пачатку XX стагоддзяў. Майстры ў асноўным працавалі над летнім адзеннем і міжсезонным, а цяпер у экспазіцыю ўпершыню ў поўнамаштабным аб’ёме ўключаны зімовыя народныя строі, камплекты і асобныя рэчы.
Майстры з пятнаццаці рэгіёнаў Віцебшчыны прадэманстравалі ўнікальныя працы і праз адзенне паказалі эстэтычныя густы і этычныя погляды людзей свайго краю, саслоўныя адметнасці і той самы каларыт часу.
Як падкрэсліла на адкрыцці выставы вядучы метадыст па сцэнічнаму і народнаму касцюму ВАМЦНТ кандыдат мастацтвазнаўства Людміла Вакар, строі Падняпроўя, Падзвіння і Паазер’я Віцебшчыны ўтрымліваюць непаўторныя кампазіцыйныя рашэнні, каларыты, арнаментальныя матывы.
Цікавую калекцыю адзення прадставіў Лёзненскі Дом рамёстваў, ды такую, што і сучасная модніца пазайздросціць… манекену, на якім — верхняя жаночая світка з лямцу Дома рамёстваў. Выдатныя працы прадставіў КГК «Залатое кола горада Віцебска «Дзвіна», майстры аднавілі мужчынскую світу адпаведна артэфакту са збору абласнога краязнаўчага музея і праз пэўныя атрыбуты надалі гэтаму ансамблю вобраз Несцеркі. Сапраўднымі шэдэўрамі рэканструкцыі народнага адзення з’яўляюцца мужчынскія строі, якія прадставіла Надзея Гутнікава з цэнтра народных мастацкіх рамёстваў «Адраджэнне» Віцебскага раёна. Яна аднавіла касцюм з партрэта Іллі Рэпіна «Беларус» і па ўзору краязнаўчага музея — ансамбль з армяком. Гэтыя рэчы адлюстроўваюць мужчынскія строі, характэрныя для цэнтральнай часткі Падзвіння.
Віцебскае Паазер’е, цэнтрам якога з’яўляецца Глыбокае, прадстаўлена трыма камплектамі, якія даюць уяўленне аб класічным для беларускай культуры касцюме, этнічна вытрыманай традыцыі.
Мужчынскія фрэнчы і галіфэ, якія насілі ў 1930—1940 гады, і жаночая верхняя «плюшоўка», папулярная ў 1940—1950-х, — асаблівая прыкмета заходніх рэгіёнаў. Гэтыя экспанаты прадстаўляе Браслаўшчына.
Майстры Сенненскага раёна, якія ўключыліся ў конкурс мясцовых ініцыятыў «Адраджэнне нацыянальнага касцюма Сенненскага строю» (фінансуе Еўрапейскі Саюз) і выйгралі яго, у мінулым годзе ўзнавілі шэсць касцюмаў рознага перыяду. Рэканструкцыя адзення стала прывабнай часткай выставы.
Прыцягваюць увагу міжсезонныя мужчынскі (насоў, саламяны капялюш) і жаночы (андарак — саматканая спадніца ў клетку, курта, хуста) камплекты канца XIX — пачатку XX стагоддзяў з Гарадка. Як падзялілася дырэктар Дома рамёстваў і фальклору Марына Гушча, гэтае верхняе адзенне — маленькая частка калекцыі рэканструяваных касцюмаў гарадоцкімі майстрамі, якая стваралася па выніках этнаграфічных экспедыцый па вёсках і складаецца сёлета з 40 камплектаў.
Сапраўды цуд! Калі б усе, хто прыйшоў на выставу «Сцяжкі майстэрства», змаглі апрануць тыя тканыя курты, андаракі і саяны, а з лямцу валенкі ды магеркі, скураныя шапкі, вязаныя рэчы з прыгожым арнаментам, то атрымалася б дзіўная гістарычная метамарфоза. Да таго ж у выдатным музычным суправаджэнні — са спевамі ўдзельнікаў знакамітага народнага фальклорнага гурта «Глейна» Цэнтра традыцыйнай культуры і народнай творчасці Гарадоцкага раёна. Дарэчы, жанчыны заўсёды выступаюць у сцэнічных касцюмах, якія адпавядаюць мясцовай традыцыі, ды і вышыўка на кашулях ручная — сапраўдны філігранны твор майстрых з Дома рамёстваў.
Выстава «Сцяжкі майстэрства» адкрыта для прыхільнікаў народнай творчасці да 7 красавіка.
© Авторское право «Витьбичи». Гиперссылка на источник обязательна.
